Fundacja Wolność i Demokracja oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowały w piątek Polską Agencję Prasową o zgodzie strony ukraińskiej na prace poszukiwawcze i ekshumacyjne, z udziałem polskich specjalistów, mogił Polaków zamordowanych przez UPA na terenie Ukrainy.

• „Dziękujemy Władzom Ukraińskim za tę ważną decyzję oraz wszystkim przedstawicielom RP, (…) którzy podejmowali działania na rzecz umożliwienia poszukiwań i ekshumacji naszych Rodaków (…) — przekazała fundacja
• O możliwości prac poszukiwawczych na terenie Ukrainy poinformował wiceszef MSZ Marcin Przydacz. — Strona ukraińska poinformowała nas formalnie notą, że możliwe będą prace poszukiwawcze z udziałem polskich specjalistów na terenie Ukrainy — przekazał
• Wiceminister dodał, że fakt formalnej notyfikacji ze strony Ukrainy, co do możliwości prowadzenia prac poszukiwawczych „jest dużą zmianą w stosunku do tego, jak wcześniej władze ukraińskie podchodziły do tej sytuacji”

  Fundacja Wolność i Demokracja poinformowała w piątek na swoim profilu na Facebooku, że 2 listopada uzyskała zgodę władz ukraińskich na rozpoczęcie prac archeologiczno-poszukiwawczych mogiły Polaków zamordowanych przez oddział UPA w lutym 1945 r. w miejscowości Puźniki na Podolu, w dawnym województwie tarnopolskim.”Dziękujemy Władzom Ukraińskim za tę ważną decyzję oraz wszystkim przedstawicielom RP w szczególności Prezydentowi, Premierowi, Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego, którzy podejmowali działania na rzecz umożliwienia poszukiwań i ekshumacji naszych Rodaków, których szczątki spoczywają na terenie Ukrainy” — przekazała fundacja.

• O możliwości prac poszukiwawczych na terenie Ukrainy poinformował PAP wiceszef MSZ Marcin Przydacz. — Strona ukraińska poinformowała nas formalnie notą, że możliwe będą prace poszukiwawcze z udziałem polskich specjalistów na terenie Ukrainy — przekazał wiceminister.

• Jak przypomniał, o możliwość poszukiwania a w konsekwencji doprowadzenia do ekshumacji zabiegała m.in. Fundacja Wolność i Demokracja. — To jest fundacja doświadczona, jeśli chodzi o tego typu prace i działania — zaznaczył.

  Wiceminister dodał, że fakt formalnej notyfikacji ze strony Ukrainy, co do możliwości prowadzenia prac poszukiwawczych „jest dużą zmianą w stosunku do tego, jak wcześniej władze ukraińskie podchodziły do tej sytuacji”.

• Poszukiwania mogił Polaków zamordowanych przez UPA w Ukrainie rozpoczną się jeszcze w tym roku lub wiosną — powiedział PAP Maciej Dancewicz, wiceprezes zarządu Fundacji Wolność i Demokracja, zajmującej się m.in. poszukiwaniami miejsc pochówku Polaków na Kresach i ich upamiętnianiem.

  Jak przekazał Dancewicz, poszukiwania obejmą miejsce zbrodni na Polakach, mieszkańcach wsi Puźniki na Podolu, w dawnym województwie tarnopolskim, niedaleko Buczacza. Przed wojną wieś zamieszkiwana była niemal w całości przez ludność polską. Liczyła blisko 1 tys. mieszkańców, o dosyć specyficznej historii, bo w znacznej mierze wywodzących się z tzw. szlachty zagrodowej, pielęgnującej polskie tradycje.

• Latem 1944 r. obszar ten został opanowany przez wojska sowieckie, które wyparły cofających się Niemców. Sowieci, mobilizując wtedy większość mężczyzn do tzw. Armii Berlinga, praktycznie pozbawili mieszkańców obrony, przed operującymi na tym terenie oddziałami UPA, które już wcześniej atakowały wieś, paląc kilkanaście domów i zagród.

  W nocy z 13 na 14 lutego 1945 r. Puźniki zostały otoczone przez UPA. Wymordowano między 80-100 Polaków, głównie kobiet i dzieci. Akta śledztwa sowieckiego mówią o około 80 ofiarach, ale do tej liczby nie wliczono osób, których ciał nie odnaleziono.

  Kilka dni po zbrodni przerażeni mieszkańcy opuścili swoje domy na zawsze i przenieśli się do Buczacza bądź Koropca nad Dniestrem. Latem 1945 r. wszyscy zostali wywiezieni na Zachód na tzw. Ziemie Odzyskane, głównie do Niemysłowic w województwie opolskim i Ratowic na Dolnym Śląsku.

  Dziś wieś Puźniki nie istnieje. Została rozebrana przez władze sowieckie kilka lat po wojnie. Pozostały jedynie pojedyncze punkty odniesienia, m.in. charakterystyczne dla takich miejsc pozostałości dawnych sadów owocowych, główna, bita droga przez wieś, ocalała kaplica z Matką Boską, stojąca nieopodal nieistniejącego kościoła oraz wiejski cmentarz. Ofiary zbrodni zostały upamiętnione pomnikami w miejscowościach zamieszkałych po wojnie przez byłych mieszkańców Puźnik oraz na Pomniku Rzezi Wołyńskiej w Warszawie.

  Źródło:PAP